Achtergrond

De Historie

van Uitgeest is rijk en al veel over geschreven. Specifiek voor ons Buurschap “Benes” hebben we de belangrijste hieronder neergezet met bronvermelding als verwijzing naar het origineel.

Ooit¹ was Uitgeest waddengebied, onderdeel van een keten van strandwallen, welke zich uitstrekten vanaf de keileemhoogten van Wieringen en Texel tot de rotskust van Frankrijk. Deze strandwallen werden doorsneden door zeearmen en rivieren. In² de luwte van deze wallen ontwikkelde zich een veenmassief van waaruit afwateringsbeekjes mede de zandplaten omspoelden. Op dit hoger gelegen veengebied vinden we nog vele woonterpjes van omstreeks het begin van onze jaartelling ca. 450 v. Chr.

Ergens in de periode tussen 409⁴ en 988 A.D. komen de eerste echte verwijzingen naar “Bennes” of “Bennesse” voor. Dit volgens de geschiedenisboeken, vermelding van “Assem” maar het ontbreken van Uitgeest.

Middeleeuwen

Waar¹ een heer of boeren zeggenschap hadden over een plaatsje, noemde men dat een buurschap. Soms werd een buurschap of boerschap opgeheven en werd dan of een buurtschap of een gehucht als ze klein genoeg was. Bouwde men ter plaatse een kerk(je), molen of kroeg, dan kon ze uitgroeien tot een (kerk)dorp.

In² de Middeleeuwen was Uitgeest één van de grootste dorpen in Kennemerland. Gelegen aan het Alkmaardermeer had het goede verbindingsmogelijkheden met het buitenwater en kon Uitgeest zich ontwikkelen tot een welvarend dorp waar zowel de agrarische bedrijfstak als de nijverheid floreerde.

In een onderdeel van de oudste goederenlijst van de abdij van Egmond met de titel “de pluribus possessionibus in Escemdelf situatis” komt een interessant detail naar boven. Het Latijn vrij vertaald “over de verscheidene bezittingen gelegend in Assendelft” waarbij Esce het sleutelwoord is. Dit kan verwijzen naar de mannen van Asc(e)³ of naar van Asc-heim of Assum. De ligging van een aantal abdijlanden werd omschreven met een plaatsaanduiding samengesteld uit Esce, zo ook Banesce. Vrij vertaald naar Benes.

Lees meer over de oorsprong van de benaming van de buur(t)schappen Benes en Dorregeest in de “Hutgheest jaargang 7 (1986)” die verkrijgbaar is bij (kantoor)boekhandel Schuyt.

Door naar nu

Volledig vergeten is het niet. De Benesserlaan is niet voor niets vernoemt naar dit voormalige gemeenschap die is opgegaan in het dorp Uitgeest. De archeologische opgravingen en historische feiten zijn goed op het internet terug te vinden.

Wij als huidig buurschap leven niet alleen als goede buren naast elkaar, maar zijn sociaal, maken gebruik van burendag of organiseren een buurt feest of BBQ uit eigen initiatief en nog veel meer.

Dit en meer leest u verder op onze wie zijn wij of op onze nieuws pagina.

Bronnen

1. Samengestelde pagina’s op WikiPedia
2. Citaten, archieven en beeldmateriaal via Vereniging Oud Uitgeest
3. Boek “Goede luiden en gemene onderzaten” van Bert Koene
4. Een Leer- en Leesboekje voor Kinderen – “Aardrijks- en Geschiedkundige Beschrijving van Uitgeest” door H. Westerveld – uitgegeven Amsterdam, C.J. Koster, 1846